İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, İstanbul’da kentsel dönüşümü hızlandıracak talep ve beklentileri 16 başlıkta anlattı.
İTO’dan yapılan açıklamaya göre Avdagiç, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki’nin konuk olduğu İTO Çalışma Toplantısı’nda kentsel dönüşümü hızlandıracak önerilerini paylaştı.
Açıklamada önerilerine yer verilen Avdagiç, İstanbul’da 1999’dan önce inşa edilen yapı stokunun ömrü ve dayanıklılığı konusunda “hızlı bir inceleme” yapılması gerektiğini belirterek, “İstanbul’un kaybedecek 5 yılı yok, bir yılı bile yok” dedi. Çünkü Türkiye’nin GSYİH’sı “Üretimin üçte biri bu şehirde üretiliyor. Türkiye’nin ihracatının, dış ticaretinin, istihdamının ve üretiminin aksamamasını istiyorsak İstanbul’u depreme çok hızlı hazırlamamız gerekiyor.” değerlendirmesini yaptı.
Avdagiç, İstanbul’da depreme hazırlık ve kentsel dönüşüm konusunda meslek komiteleri ve ilgili sivil toplum kuruluşlarından İTO’ya talep ve beklentilerin olduğunu kaydetti.
Şekib Avdagiç, kentsel dönüşümü hızlandıracak talep ve beklentileri 16 başlıkta şöyle sıraladı:
“-Kentsel dönüşüm sürecinde ‘kazanılmış hakların korunması’ talebi ilk sırada yer alıyor.
Otel, özel hastane ve özel okul gibi tüm binaları kullanan işletmelerin dönüşüm sürecini uygulayabilmeleri için dönüşüm aşamasında mevcut boyutlarını ve inşaat alanlarını koruyabilmeleri imar hakları açısından oldukça önemlidir.
Konutta verilen dönüşüm desteklerinin bir benzerinin küçük sanayi siteleri, iş merkezleri, sanayi binaları ve fabrikalar için de bir an önce hayata geçirilmesini talep ediyoruz. Bu durumda söz konusu binaların çok hızlı ve kamudan kaynak gerektirmeden dönüştürülmesinin önü açılacaktır.
Kentsel dönüşümde “Rezerv Yapı Alanı” uygulamasının yeniden gözden geçirilmesi talep ediliyor.
Aynı şekilde ilçe belediyelerinin kentsel dönüşüm süreçleri ve otopark mevzuatı konusunda farklı süreçler uygulamalarının da önüne geçilmek isteniyor.
Bakanlıktan, “Kentsel Dönüşümde Yarımız” ve “İlk Evim, İlk İş Yerim” gibi çok olumlu projelerin uygulama süreçlerinin hızlandırılması talep ediliyor.
Afet riski taşıyan tüm illerimizde ‘Afet Atık Yönetim Planı’nın oluşturulmasını değerli buluyoruz. Burada bakanlık, yerel yönetimler, STK’lar ve akademisyenlerin birlikte çalışması gerekiyor. Çünkü hem kentsel dönüşüm hem de olası afetler sonrasında yıkılan veya yıkılacak olan binalardan kaynaklanan atıkların doğru değerlendirilmesi gerekmektedir.
Yapı denetim şirketleri UYDS sistemi üzerinden havuz aracılığıyla atanmaktadır. Son yönetmelik ile imar çalışması yapılmasına rağmen sorun tam olarak çözülmemiş olup, kontrol kaynaklı sorunlar devam etmektedir. Ek bütçe talepleri ve şirket değişikliği talebi halinde sürenin uzunluğu öne çıkan sorunlardır.
Yapı kontrol, beton ve laboratuvar firmalarının teknik ve mevzuata uygunluk açısından denetlenmesi talep ediliyor. Aynı şekilde beton santrallerine ilişkin kontrollerin arttırılması, yapılan işin kalitesinin korunması ve söz verilen betonun şantiyeye ulaşmasının sağlanması önemlidir.
Kaçak yapılaşmayla mücadele kapsamında kaçak yapılara beton temininin engellenmesi ve yapanlara yaptırım uygulanması talep ediliyor. Özellikle binalardaki taşıyıcı elemanların dış etkenlerden ve yeraltı sularından zarar görmemesi için bina yalıtımının sıkı bir şekilde takip edilmesi talep edilmelidir.
İstanbul’da kazı ciddi bir sorundur. Mevcut döküm sahalarının yetersiz olması nedeniyle çalışma saatleri kısıtlı ve evrak süreçleri uzundur. Bu üç neden ciddi sorunlara neden oluyor ve çözüm bekleniyor.
Kentin ihtiyaç duyduğu ‘agreganın’ yakın kaynaklardan temin edilmesi beton ve inşaat maliyetlerine olumlu katkı sağlayacaktır. Bu konuda Tarım ve Orman Bakanlığı ile agrega üretim alanlarının daralması konusunda yaşanan sorunların çözümünde Bakanlığınızın desteği talep edilmektedir.
3194 sayılı İmar Kanunu’na eklenerek imar haklarının devrinin hukuken güvence altına alınması bekleniyor.
Güçlendirmeye ilişkin mevcut düzenleme şu anda ihtiyacı karşılamıyor. Şubat 2023 depreminden sonra yeni düzenleme ihtiyacı ortaya çıktı.
İnşaat ruhsatı süreçleri uzun sürüyor, 6-9 ay arası sürüyor. İlçe belediyeleri bu süreçlerde farklı uygulamalar uygulayarak farklı ücret ve vergi tahakkuk ettirmektedir. “Bazı konularda farklılık olması makul olsa da bazı kalemlerde (teknik personel ücretleri gibi) uygulama birliği sağlanmalıdır.”
