Emre ERGÜL
Türk televizyon tarihinde 17 yıllık bir kitap kapandı, yeni bir sayfa açıldı… Amerika merkezli yayıncı FOX TV’nin adı 12 Şubat itibarıyla değişti. adı ŞİMDİ TV. 1993-2007 yılları arasında yayın yapan TGRT’nin yayın haklarını devretmesinden sonra 24 Şubat 2007’de FOX TV doğdu. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), 17 yıl sonra isim ve logo değişikliğini onayladı. The Walt Disney Company kümesinin kanalı olan FOX TV, resmi olarak NOW TV oldu.
Değişimin iyi olmasını dilerken; “Bunun sebebi nedir?” diye sorduk. Soruya cevap vermek için bandı geri saralım ve iki büyük medya-eğlence devi The Walt Disney Company ile Avustralyalı medya işvereni Rupert Murdoch arasında 2017’de başlayıp 2019’da sona eren satış görüşmelerini hatırlayalım… Tarih 6 Kasım , 2017… The Walt Disney Company’ Şirketin, Murdoch’un “21st Century FOX” şirketini satın almak için görüşmelere başladığı iddia edildi.
Anlaşmaya varılması halinde şirketin 20th Century FOX sinema ve televizyon stüdyoları, FX ve FOX Networks Group dahil Amerikan TV kanalları ve Star India TV’nin tamamı; Disney ayrıca National Geographic Partners ve Hulu’nun da yüzde 30’una sahip olacak. 10 gün sonra Comcast, Verizon ve Sony adlı üç grup daha satışa katılarak tekliflerini sundu. Verizon ve Sony yarışı erken terk ederken Comcast tartışmasına devam etti. Ancak bir sorun vardı: Comcast aynı zamanda NBC’nin de sahibiydi ve 21st Century FOX’u satın alması antitröst yasalarına aykırıydı.
Hukuki bir ilişki bulamayan Comcast, 11 Aralık’ta teklifini geri çekti. 14 Aralık 2017’de Disney ile FOX’un 52,4 milyar dolarlık anlaşmaya vardığı ancak devir görüşmelerinin devam ettiği açıklandı. Tarih 7 Mayıs 2018… Vazgeçmeyen Comcast, kendi ağındaki kanal sayısını azaltıp FOX’u da rekabet şartına dahil edecek bir formül geliştirerek bankalarla kredi görüşmelerine başladı. Comcast bu sefer Murdoch’a 65 milyar dolarlık bir teklifle geldi. Davalar açıldı…
Haziran ayında Disney mahkemeden “2017 anlaşmasını revize etme” hakkını aldı. Bu kez Disney elini kaldırdı ve 71,3 milyar dolar teklif etti. Bu Comcast’in teklifinden yüzde 10 daha fazlaydı. Onlarca dava, sayısız duruşma ve binlerce saat süren toplantıların ardından 20 Mart 2019’da anlaşma resmen açıklandı. Özet şu: Bugün Amerika ve Fransa’da zaten FOX kanalları var. Ama Murdoch bunların sahibi.
Anlaşmayla Disney, bazı Latin Amerika ve Avrupa ülkeleri ile Türkiye’de FOX’un sahibi oldu. 2019 yılında yapılan anlaşmanın ardından FOX Corporation adında bir şirket kuruluyor ve Disney ile Murdoch, FOX markasının ABD’de antitröst yasaları kapsamında satışına izin vermiyor. Anlaşmaya “Disney’e kendisine geçecek tüm FOX markalarının isimlerini değiştirmesi için 5 yıl süre verildi” unsuru eklendi. Son teslim tarihi 2024’te dolduğu için Türkiye’de FOX TV artık NOW TV oluyor…
Rupert Murdoch kimdir?
1931’de Avustralya’da doğan Rupert Murdoch, medyaya babasının Adelaide’deki yerel News gazetesinde staj yaparak girdi. 1952’de babasının ölümünden sonra gazeteyi devraldı. Gazete, 1950’lerde ve 1960’larda Avustralya ve Yeni Zelanda’da yeni gazeteler satın alınarak veya piyasaya sürülerek büyüdü. 1969 yılında News of The World gazetesinin sahibi oldu ve İngiltere’ye taşındı. 1985 yılında Avustralya vatandaşlığından vazgeçerek medya mülkiyetini ABD’ye taşımak için ABD vatandaşı oldu. 1990’lı yıllarda rotasını Asya ve Güney Amerika’ya çevirdi. Bugün 92 yaşındaki Murdoch, 50’den fazla ülkede 800’den fazla medya şirketinin sahibi.
Tarihin en tanınmış markalarından birinin sonu 2020’de geldi
20th Century FOX… Birçok filmden önce görülen, eğlence dünyasının en bilinen markalarından biriydi. Disney, Murdoch ile yaptığı anlaşma kapsamında 12 Ağustos 2020’de bu ismi “öldürdü” ve yoluna “20th Television” ile devam etti.
Avrupa’da “Yıldız” olarak devam ediyor
Mart 2019’da yapılan anlaşma kapsamında Avrupa’daki FOX kanalları artık Disney’in Disney+ uygulamasında da benimsediği Star adı altında yeniden markalandı. FX ismi iki ülkede tercih edildi. Türkiye’de “Star” ve “FX” isimli televizyon kanalları bulunduğundan bu iki isim değerlendirmeye alınmadı. Eğer ‘Star’ konusunda ısrar etselerdi Doğuş Grubu’na ait Star TV ile anlaşmak zorunda kalacaklardı. Bu, isim karışıklığına ve rekabete aykırı sonuçlara yol açabilirdi.
İki ülkede FX adı verildi
BELÇİKA:FOX Belçika’nın adı 1 Kasım 2023 tarihinden itibaren Star Channel olmuştur.
BULGARİSTAN:Mahallede yayın yapan FOX, FOX Crime ve FOX Life, 1 Ekim 2023 itibarıyla Star Channel, Star Crime ve Star Life oldu.
FİNLANDİYA:FOX Fin, Ocak 2023’te adını Star Channel olarak değiştirdi.
HOLLANDA:FOX Hollanda da Belçika ile aynı anda Star Channel ismine geri döndü.
İSPANYA: Kanalın adı FOX İspanya idi. 7 Şubat’ta Star Channel oldu.
LATİN AMERİKA:Bölgede yayın yapan FOX TV, FOX Life ve FOX Premium, 22 Şubat 2021 tarihinde Star Channel, Star Life ve Star Premium adını aldı.
POLONYA: Tarih 7 Kasım 2023… FOX Polonya, ismindeki “O” harfini çıkararak FX oldu. Ülkede Stars diye bir kanal olduğundan Star Channel ismi düşünülmedi.
PORTEKİZ:FOX Portekiz’in adı 7 Şubat’tan bu yana Star Channel’dır.
SIRBİSTAN:FOX Sırbistan, 1 Ekim 2023’te Star Channel’a geri döndü.
YUNANİSTAN:Komşunun zaten Star adında bir televizyon kanalı olduğu için FOX Yunanca geçen yılın sonunda FX oldu.
Balkanlarda büyük bir değişim yaşandı
Digital TV Europe’un haberine göre FOX’un en hızlı ve kapsamlı değişimi Balkanlar’da gerçekleşti. 3 Ekim 2023 tarihinde ise şu açıklama yapıldı: “Daha önce FOX adı altında pazarlanan 4 kanalın isimleri artık Star Channel, Star Life, Star Crime ve Star Movies olacak. Kanallar Bulgaristan, Hırvatistan, Sırbistan, Slovenya, Bosna-Hersek, Kuzey Makedonya, Karadağ, Kosova ve Arnavutluk’ta mevcut.”
